Raport EFAD Researcher Officer Roles within EFAD NDAs 2024
Streszczenie
Dokument analizuje rolę tzw. oficerów ds. badań naukowych w krajowych stowarzyszeniach dietetycznych (NDAs) zrzeszonych w Europejskiej Federacji Stowarzyszeń Dietetyków (EFAD). Podkreśla kluczowe znaczenie badań naukowych w dietetyce, zarówno w kontekście generowania nowych dowodów naukowych, jak i ich implementacji w praktyce klinicznej i zdrowiu publicznym (Evidence-Based Practice, EBP).
Główne zagadnienia
- Rola badań naukowych w dietetyce
Badania naukowe stanowią fundament dla rozwoju zawodu dietetyka, umożliwiając podejmowanie decyzji opartych na dowodach naukowych, formułowanie wytycznych oraz doskonalenie jakości opieki dietetycznej. Pomimo dostępności badań, istnieją istotne bariery w ich wdrażaniu do praktyki klinicznej. - Zakres obowiązków oficerów ds. badań naukowych. Oficerowie ds. badań pełnią strategiczną rolę w integracji nauki z praktyką zawodową, obejmującą m.in.:
- Wsparcie merytoryczne w prowadzeniu badań i aplikowaniu o granty,
- Promowanie i wdrażanie EBP w praktyce dietetycznej,
- Organizację i koordynację sieci badawczych,
- Wspieranie członków stowarzyszeń w dostępie do aktualnych dowodów naukowych.
- Niejednorodność wsparcia badawczego w Europie. Analiza wykazała znaczne zróżnicowanie w zakresie wsparcia badań naukowych w NDAs:
- Tylko pięć krajów (Szwajcaria, Austria, Wielka Brytania, Belgia, Hiszpania) posiada wyodrębnioną funkcję oficera ds. badań, lecz w ograniczonym wymiarze godzinowym,
- W innych krajach zadania badawcze realizowane są przez komitety naukowe lub odrębne organizacje,
- W części państw wsparcie badawcze jest niewystarczające lub nieobecne, co utrudnia wdrażanie EBP.
- Identyfikacja barier i wyzwań
- Niska dostępność i ograniczone zasoby czasowe oficerów ds. badań,
- Nierówności w dostępie do wsparcia badawczego pomiędzy krajami,
- Niska samoocena dietetyków w zakresie krytycznej analizy badań naukowych,
- Trudności w implementacji wyników badań do praktyki klinicznej.
- Rekomendacje
- Ustanowienie sieci współpracy oficerów ds. badań w ramach EFAD,
- Zapewnienie wsparcia akademickiego i szkoleń dla dietetyków w zakresie metodologii badawczej,
- Wyraźne rozróżnienie pomiędzy prowadzeniem badań a ich implementacją w EBP,
- Nawiązanie współpracy z organizacjami naukowymi (np. Federation of European Nutrition Societies, FENS) w celu wzmocnienia badań dietetycznych,
- Zachęcanie pracodawców do wspierania aktywności naukowej dietetyków na różnych etapach kariery zawodowej.
Wnioski
Dokument stanowi pierwszą kompleksową analizę wsparcia badawczego dla dietetyków w Europie. Wskazuje na istotne luki w systemie i potrzebę systemowych zmian w zakresie strukturalnego wsparcia badań dietetycznych. Sugerowane działania mogą przyczynić się do wzmocnienia integracji nauki z praktyką, a tym samym poprawy jakości opieki dietetycznej w Europie.
Oficer ds. badań naukowych – wyjaśnienie pojęcia
Stanowisko research officer w kontekście krajowych stowarzyszeń dietetycznych (NDAs) zrzeszonych w EFAD można najlepiej przetłumaczyć na język polski jako oficer ds. badań naukowych lub koordynator ds. badań naukowych.
Jego rola obejmuje zarówno prowadzenie badań („doing research”), jak i wdrażanie wyników badań do praktyki dietetycznej („using research”), co odpowiada koncepcji Evidence-Based Practice (EBP).
Alternatywnie można rozważyć następujące interpretacje:
- Specjalista ds. badań naukowych w dietetyce – podkreśla aspekt ekspercki w zakresie badań.
- Koordynator badań dietetycznych – jeśli kluczowe jest zarządzanie projektami badawczymi.
- Doradca ds. badań naukowych – jeśli stanowisko koncentruje się głównie na wsparciu merytorycznym i edukacyjnym.
Wybór konkretnej nazwy zależy od zakresu obowiązków w danym kraju i organizacji.
Z oryginalną, pełną treścią dokumentu można zapoznać się poniżej lub na stronach EFAD